بحرین در زمان کدام شاه از ایران جدا شد؟

بحرین، جزیره‌ای کوچک در خلیج فارس، قرن‌ها با ایران پیوندهای تاریخی، فرهنگی و سیاسی داشته است. اما این روابط در گذر زمان دچار تغییرات بنیادین شد و سرانجام بحرین به کشوری مستقل تبدیل گردید. پرسش مهمی که بسیاری از علاقه‌مندان به تاریخ منطقه مطرح می‌کنند این است: بحرین در زمان کدام شاه از ایران جدا شد؟ برای پاسخ به این سؤال، باید نگاهی به پیشینه تاریخی و شرایط سیاسی آن دوره بیندازیم.

پیشینه روابط ایران و بحرین

در دوران باستان، بحرین بخشی از قلمرو امپراتوری‌های ایرانی از جمله هخامنشیان و ساسانیان بود. این جزیره در طول تاریخ بارها میان قدرت‌های مختلف دست‌به‌دست شد؛ از تسلط پرتغالی‌ها در قرن شانزدهم تا سیطره بریتانیا در قرون جدید. با وجود حضور قدرت‌های خارجی، ایران همواره ادعای مالکیت تاریخی خود را بر بحرین حفظ کرد.

در سال ۱۳۳۶ خورشیدی (۱۹۵۷ میلادی)، مجلس شورای ملی ایران بحرین را به عنوان استان چهاردهم کشور معرفی کرد. این اقدام بیش از پیش نشان می‌داد که ایران قصد ندارد از ادعای خود بر این جزیره چشم‌پوشی کند. اما شرایط سیاسی منطقه و تغییر موازنه قدرت‌ها، مسیر این ماجرا را دگرگون کرد.

فشارهای بین‌المللی و آغاز مذاکرات

دهه ۱۹۶۰ میلادی دوران تغییرات بزرگی در سیاست جهانی بود. بریتانیا تصمیم گرفت از مناطق شرق سوئز خارج شود و همین مسئله بحث درباره آینده بحرین را جدی‌تر کرد. ایران و بریتانیا وارد مذاکراتی شدند که هدف آن تعیین سرنوشت بحرین بود. این مذاکرات اما به دلیل اختلاف بر سر حاکمیت، به نتیجه نرسید.

در همین زمان، سازمان ملل متحد به عنوان میانجی وارد عمل شد. تصمیم گرفته شد که یک همه‌پرسی برگزار شود تا مردم بحرین درباره آینده سیاسی خود نظر دهند. این نقطه، مرحله‌ای حساس در تاریخ بحرین بود که می‌توانست مسیر آینده روابط این جزیره با ایران را برای همیشه تغییر دهد.

محمدرضا پهلوی و تصمیم سرنوشت‌ساز

در سال ۱۹۷۰، محمدرضا پهلوی، آخرین شاه ایران، با برگزاری همه‌پرسی سازمان ملل در بحرین موافقت کرد. این تصمیم در حالی گرفته شد که بسیاری در ایران معتقد بودند بحرین باید بخشی از کشور باقی بماند. بریتانیا نیز که هنوز نفوذ زیادی در منطقه داشت، از این روند حمایت می‌کرد.

همه‌پرسی برگزار شد و اکثریت مردم بحرین، چه شیعه و چه سنی، به استقلال رأی دادند. این نتیجه، زمینه‌ساز اعلام استقلال رسمی بحرین در سال ۱۹۷۱ شد. اما...

ادامه ماجرا

آنچه پس از اعلام نتایج همه‌پرسی رخ داد، نه تنها سرنوشت بحرین بلکه معادلات سیاسی منطقه را برای سال‌ها تغییر داد. روابط ایران و بحرین وارد مرحله‌ای تازه شد و پیامدهای این جدایی همچنان در روابط دو کشور دیده می‌شود.

برای مطالعه جزئیات کامل این روند تاریخی، پشت‌پرده مذاکرات و واکنش‌های داخلی و بین‌المللی به این تصمیم مهم، می‌توانید متن کامل مقاله را در منبع اصلی بخوانید.

منبع: مجله ازهیچ